Apostil (Apostille) Lahey Sözleşmesi’ne taraf olan ülkelerden birinde düzenlenen resmi evrakların sözleşmeye taraf olan diğer ülkelerde de geçerli olması amacıyla belge üzerine konulan özel kaşeye denir.

Lahey Sözleşmesi ile sözleşmeye taraf olan ülkelerin vatandaşlarının, sözleşmeye taraf devletlere sunacağı resmi belgelerde konsolosluk onayı yerine apostil onayının yeterli olduğu kabul edilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken şey, Apostil şerhi ile ilgili kurallar sadece Lahey Sözleşmesine üye devletlerarasında geçerli olmaktadır.

1961 yılından beri sözleşmeye taraf olan devletlerin herhangi birinde herhangi bir resmi makam tarafından düzenlenmiş olan resmi belgenin üzerine apostilli şerhi konulması halinde resmi belgenin diplomatik merciler ya da konsolosluk tarafından tasdikine gerek kalmaz.

Apostille şerhi için şöyle bir örnek verebiliriz: bir kişi bir tercüme bürosunda diploması istediği dile çeviri yaptırdıktan sonra çeviriyi notere tasdik ettirir. Noter tasdikinden sonra ise Valilik veya Kaymakamlıklardan apostil tasdiki yaptırır.

Apostıl tasdiki yapıldıktan sonra, bu resmi belge Lahey Sözleşmesi’ne taraf olan devletler içerisinde başka bir onaya gerek kalmaksızın geçerli hale gelecektir. Bir evrak apostil onayı yapıldıktan sonra ona apostilli evrak denir.

Burada müşterilerimizden aldığımız sorulardan anladığımız kadarıyla bir konuya açıklık getirmek gerekmektedir. Üniversite diplomamı apostille onayı yaptırıldıktan sonra, diplomayı götürdüğümüz ülkede üniversite mezunu sayılır mıyım? Başka bir deyişle çeviri yaptırdığınız belge ile Türkiye’de elde ettiğim hakları evrakı sunduğunuz ülkede de kazanır mıyım? Şeklinde sorular gelmektedir.

Bir diplomayı veya başka bir resmi belgeyi çeviri yaptırdıktan sonra noter onayı ve apostil şerhi yaptırmak, o belgeyi diğer ülkelerde de resmi evrak haline getirir. Ancak bu Türkiye’de almış olduğunuz diploma ile elde ettiğiniz unvanların gittiğiniz ülkede de geçerli olacağı anlamına gelmez. Yani Türkiye’de bir meslek yüksekokulunda elektrik teknikerliği bitirmiş, mezun olup, diplomanızı almış olabilirsiniz.

Bu diplomanızı ilk önce çeviri, sonra noter onayı yaptırdıktan sonra diploma apostille onayı da yaptırsanız, gittiğiniz ülkede de elektrik teknikeri olacağınız anlamına gelmez.

Ancak o ülkenin mezun olduğunuz üniversitenin denkliğini kabul etmiş olması ve gerekli denklik işlemlerini yaptırtmış olmanız gerekir. Mezun olduğunuz üniversitenin diploması, diplomayı götürdüğünüz ülkenin yetkili makamlarınca denkliği kabul edilmiyorsa diplomanız ile Türkiye’de elde ettiğiniz unvanı orada elde edemezsiniz. Kısaca postil onayı sadece belgenin resmi bir belge olduğunu ispat etmenize yaramaktadır.

Sadece diploma onayı ile gittiğiniz ülkede de aynı derecede bir üniversite mezunu olamazsınız. O ülkenin sizin üniversitenize ve bölümünüze denklik vermiş olması gerekir.

Konsolosluk yetkililerince ya da elçilikte imzalanmış olan belgeler için Lahey Sözleşmesi’ne göre apostilli tasdike gerek yoktur. Yine sözleşmeye göre doğrudan ticari veya gümrük işlemleri ile ilgili olan belgeler de apostil tasdiki gerekli olan belgelerin dışında tutulmuşlardır.

Sözleşmede geçerli olacak belgeler şu şekilde sayılmaktadır:

Apostil Şerhi Konacak Resmi Belgeler:

• Kişinin eğitim ve öğretim durumunu gösteren, ilkokul, lise üniversite diplomaları vb.
• Kişinin Medeni halini gösteren, apostilli doğum belgesi, evlilik cüzdanları, evlenme ehliyeti, evlilik cüzdanı apostil vb.
• Vekâletnameler, muvafakat nameler,
• Hukuk mahkemeleri, aile mahkemeleri ve ceza mahkemelerinin mahkeme belgeleri ve kararları, apostilli sabıka kaydı
• Resmi kurumlar tarafından verilen şirket kuruluş belgeleri, şirket ana sözleşmeleri, patent hakları, faydalı model vb. belgeler.

Hangi belgelerde tasdik yapılamasına gerek yoktur:

1. Elçilik veya konsolosluk memurları tarafından düzenlenmiş belgeler,
2. Ticaret veya gümrük işlemleriyle doğrudan ilgili olan bazı belgeler onay gerektiren belgelerin dışında tutulmuştur.